Σαν σήμερα, 25 Δεκεμβρίου 1941

Οι Ιάπωνες καταλαμβάνουν το Χονγκ Κονγκ

Απ’ το 1841 και για τα επόμενα 100 χρόνια, το Χονγκ Κονγκ αποτελούσε σύμβολο της βρετανικής κυριαρχίας στην Άπω Ανατολή. Είχε μεγάλη πολιτική σημασία, λόγω της εγγύτητας με την Κίνα, αλλά οι Βρετανοί στρατιωτικοί ιθύνοντες δεν το θεωρούσαν στρατηγικής σημασίας. Έτσι, η περιοχή φυλασσόταν από λίγες δυνάμεις. Η φρουρά της αποικίας, υπό τη διοίκηση του στρατηγού σερ Κρίστοφερ Μάλτμπι, περιελάμβανε βρετανικά και ινδικά στρατεύματα, εθελοντές γηγενείς του Χονγκ Κονγκ, καθώς και δύο καναδικά τάγματα πεζικού, που είχαν φτάσει στις 16 Νοεμβρίου 1941 για να ενισχύσουν την άμυνα της περιοχής. Συνολικά οι αμυνόμενοι ήταν περίπου 14.000 άντρες, μοιρασμένοι σε δυνάμεις πεζικού, πυροβολικού και βοηθητικές μονάδες. Διέθεταν μόνο 3 βομβαρδιστικά τορπιλοπλάνα Vickers Vildebeest και 2 αμφίβια υδροπλάνα Walrus.

Η ιαπωνική δύναμη που είχε επιφορτιστεί με την κατάληψη της βρετανικής αποικίας αποτελούνταν από 52.000 άντρες καλά εξοπλισμένους και εκπαιδευμένους, με πολεμική εμπειρία που είχαν αποκτήσει στην Κίνα, υπό τις διαταγές του διοικητή της 38^ης μεραρχίας, αντιστράτηγο Σακάι Τακάσι. Στις αρχές του πολέμου στον Ειρηνικό, συγκεντρώθηκαν  στα βόρεια σύνορα του Χονγκ Κονγκ. Η βρετανική αντικατασκοπεία έδινε αναφορές για την παρουσία 20.000 αντρών, κι έτσι η συμμαχική φρουρά είχε ένα ψευδές αίσθημα ασφάλειας.

Η ιαπωνική επίθεση ξεκίνησε μόλις 8 ώρες μετά την επίθεση στο Περλ Χάρμπορ (αν και καθώς το Χονγκ Κονγκ βρίσκεται δυτικά από τη Γραμμή Αλλαγής Ημερομηνίας, ήταν λίγο μετά τις 8 το πρωί, τοπική ώρα, της 8^ης Δεκεμβρίου 1941). Τα ιαπωνικά στρατεύματα παραβίασαν τα σύνορα και εισέβαλαν στο Χονγκ Κονγκ, αντιμετωπίζοντας την συμμαχική αμυντική γραμμή Gin Drinker. Την πρώτη ημέρα καταστράφηκαν τέσσερα από τα πέντε αεροπλάνα που διέθετε η αποικία μετά από επίθεση των ιαπωνικών βομβαρδιστικών στο αεροδρόμιο του Κάι Τακ, γι’ αυτό και οι λιγοστοί άντρες της RAF ενσωματώθηκαν στις δυνάμεις πεζικού.

Σε όλα τα συμμαχικά πολεμικά πλοία δόθηκε διαταγή να εγκαταλείψουν το λιμάνι και να πλεύσουν προς τη Σιγκαπούρη. Παρέμειναν μόνο 3 παλαιά βρετανικά αντιτορπιλικά, τα Scout, Thanet και Thracian, 4 κανονιοφόροι, 8 τορπιλάκατοι, 1 ναρκοθετικό και αρκετά βοηθητικά πλοία. Στις 21:00 της 8^ης Δεκεμβρίου τα αντιτορπιλικά Scout και Thanet απέπλευσαν με προορισμό τη Μανίλα, για να ανεφοδιαστούν με καύσιμα, και εν συνεχεία για τη Σιγκαπούρη. Τα υπόλοιπα πλοία, που παρέμεναν στο νησί, καταστράφηκαν ή αιχμαλωτίστηκαν, όπως το Thracian, το οποίο αφού οι Βρετανοί το προσάραξαν ώστε να το αχρηστεύσουν, επισκευάστηκε από τους Ιάπωνες και χρησιμοποιήθηκε ως περιπολικό (μετά τον πόλεμο ανακτήθηκε από το Royal Navy και διαλύθηκε).


Στις 9 Δεκεμβρίου, οι Ιάπωνες εξαπέλυσαν μαζική επίθεση στα δυτικό τμήμα της και η γραμμή άμυνας κατέρρευσε την επόμενη μέρα. Εξαιτίας του αριθμητικού μειονεκτήματος των αμυνομένων, σε άντρες και εξοπλισμό, όλες οι απόπειρες αναχαίτισης της ιαπωνικής επίθεσης στην ενδοχώρα απέτυχαν. Στις 11 Δεκεμβρίου, καθώς η ιαπωνική προέλαση συνεχιζόταν προς τα νότια, ο Βρετανός στρατηγός Κρίστοφερ Μάλτμπι διέταξε την εκκένωση του Χονγκ Κονγκ από όλα τα συμμαχικά στρατεύματα. Αφού κατεδάφισαν όσες εγκαταστάσεις μπόρεσαν, τα τελευταία συμμαχικά στρατεύματα, ινδικά τμήματα του στρατού της Κοινοπολιτείας, εκκένωσαν το λιμάνι στις 13 Δεκεμβρίου. Από εκείνη τη στιγμή οι Ιάπωνες άρχισαν να βομβαρδίζουν το νησί.

Έπειτα από τις αποτυχημένες κλήσεις των Ιαπώνων για παράδοση στις 13 και 15 Δεκεμβρίου, το πυροβολικό και η αεροπορία τους άρχισε σφοδρό βομβαρδισμό κατά του νησιού. Στις 17 του μήνα το παραπάνω σκηνικό επαναλήφθηκε, με αποτέλεσμα μία ακόμη άρνηση των Βρετανών να παραδοθούν. Τη νύχτα της 18^ης Δεκεμβρίου αποβιβάστηκαν τα πρώτα ιαπωνικά στρατεύματα στη βόρεια ακτή του νησιού, φτιάχνοντας ένα ισχυρό προγεφύρωμα. Άρχισαν να καταλαμβάνουν το νησί με αργούς ρυθμούς, αντιμετωπίζοντας σθεναρή, αν και απεγνωσμένη αντίσταση. Μία μέρα αργότερα, οι Ιάπωνες κατέλαβαν σημαντικές θέσεις στο κέντρο του νησιού, διασπώντας την βρετανική άμυνα σε δύο κομμάτια. Μέχρι τις 20 Δεκεμβρίου, κατείχαν το δυτικό τμήμα του νησιού. Τις επόμενες μέρες, η προέλαση τους συνοδεύτηκε από φρικαλεότητες εις βάρος αμάχων αλλά και στρατιωτών.
 
Τελικά, το απόγευμα της 25^ης Δεκεμβρίου, τα «Μαύρα Χριστούγεννα» όπως ονομάστηκαν αργότερα, ο Διοικητής του Χονγκ Κονγκ, Στρατηγός Σερ Μαρκ Άτσισον Γιάνγκ, υπέγραψε την παράδοση. Μετά από 18 μέρες μάχης, οι Ιάπωνες είχαν 2,754 απώλειες, ενώ οι Βρετανοί 11,848. Διοικητής της νέας ιαπωνικής κτήσης ορίστηκε ο Ισογκάι Ρενσούκε. Παρ’ όλο που οι εχθροπραξίες είχαν σταματήσει, οι βιαιότητες από πλευράς Ιαπώνων συνεχίστηκαν.

 Αντιστεκόμενοι στην κατοχή, οι ντόπιοι Κινέζοι επιδόθηκαν σε ανταρτοπόλεμο κατά των ιαπωνικών στρατευμάτων, μέχρι την επανασύσταση της βρετανικής κυριαρχίας στο Χονγκ Κονγκ, στις 15 Αυγούστου 1945.